Kedilerde saçkıran, dermatofitoz olarak da bilinen, Microsporum canis adlı bir mantar türünün neden olduğu yaygın bir cilt enfeksiyonudur. Bu mantar, kedinin derisi, tüyleri ve tırnakları üzerinde bulunan keratin ile beslenir ve özellikle yavru kediler, uzun tüylü kediler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kedilerde daha sık görülür.
Saçkıranın Nedenleri
Saçkıran, enfekte olmuş bir kediyle doğrudan temas veya kontamine eşyalarla (taraklar, yataklar, oyuncaklar vb.) temas yoluyla bulaşabilir. Mantar sporları çevrede uzun süre canlı kalabilir, bu nedenle hijyenik olmayan ortamlar enfeksiyon riskini artırır. Ayrıca, stres, kötü beslenme ve diğer sağlık sorunları kedinin bağışıklık sistemini zayıflatarak saçkırana yakalanma riskini artırabilir.
Saçkıranın Belirtileri
Saçkıranın belirtileri genellikle enfeksiyondan 10-14 gün sonra ortaya çıkar. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Tüy dökülmesi: Genellikle yuvarlak veya düzensiz şekilli, pullu ve kızarıklık içeren kel bölgeler oluşur. Bu bölgeler baş, boyun, kulak çevresi ve patilerde daha sık görülür.
- Kırık tüyler: Tüyler kırılgan hale gelir ve kolayca kopabilir.
- Kaşıntı: Bazı kedilerde hafif veya şiddetli kaşıntı olabilir.
- Deride değişiklikler: Deride kızarıklık, kabuklanma, pullanma veya sivilce benzeri lezyonlar görülebilir.
- Tırnaklarda değişiklikler: Tırnaklarda kalınlaşma, şekil bozukluğu veya renk değişikliği görülebilir.
Saçkıranın Teşhisi
Kedinizde saçkıran belirtileri fark ederseniz, en kısa sürede veteriner hekime başvurmalısınız. Veteriner hekim, Wood lambası muayenesi, mikroskopik inceleme ve mantar kültürü gibi yöntemlerle kesin tanı koyabilir.
Saçkıranın Tedavisi
Saçkıran tedavisi, enfeksiyonun şiddetine ve kedinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi genellikle birkaç hafta veya ay sürebilir. Veteriner hekiminiz aşağıdaki tedavi yöntemlerinden birini veya birkaçını önerebilir:
- Topikal ilaçlar: Mantar önleyici şampuanlar, kremler veya spreyler enfekte bölgelere uygulanır.
- Oral ilaçlar: Mantar önleyici ilaçlar ağız yoluyla verilir.
- Çevre temizliği: Kedinin yaşadığı ortamın düzenli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi önemlidir. Mantar sporlarını öldürmek için özel temizlik ürünleri kullanılmalıdır.
Saçkıranın İnsanlara Bulaşması
Saçkıran zoonotik bir hastalık olduğu için kedilerden insanlara bulaşabilir. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler risk altındadır. Bu nedenle, saçkıranlı bir kediyle temas ederken eldiven giyilmesi ve temas sonrası ellerin yıkanması önemlidir.
Sonuç
Kedilerde saçkıran yaygın görülen bir cilt enfeksiyonudur, ancak erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Kedinizde saçkıran belirtileri fark ederseniz, vakit kaybetmeden veteriner hekime başvurmanız önemlidir. Tedavi süresince veteriner hekimin talimatlarına uymak ve hijyen kurallarına dikkat etmek, enfeksiyonun yayılmasını önlemeye ve kedinizin sağlığına kavuşmasına yardımcı olacaktır.